Najlepsze jak do tej pory opracowanie traktujące o toruńskim speedwayu.
Autor ze względu na ramy książki ograniczył się do chronologii i hasłowego uporządkowania całości toruńskiego speedwaya od roku 1930 do 2001. Bogato ilustrowana fotografią A.Kamińskiego
Każdy toruński kibic powinien mieć tę pozycję w swojej bibliotece
To właśnie ta książka zainspirowała mnie do stworzenia tej witryny internetowej.

Żużlowy leksykon , prezentujący sport żużlowy w bardzo szczególnej formie. Prezentacja zawodników, klubów rozgrywek.
Rozszerzona wersja "Speedway mała encyklopedia"
Każdy kibic znajdzie w książce uzupełnienie notek biograficznych zawodników i ludzi żużla zamieszczonych w kolejnych wydaniach.

Autor: Wiesław Dobruszek Wydawnictwo: DANUTA

Tom 1: hasła od A do Ł; Rok wydania: 2004 Stron: 360
Tom 2: hasła od M do Ś oraz erratę do tomu I; Rok wydania: 2004 Stron: 312
Tom 3: hasła od T do Ż oraz erratę do tomu I oraz II; Rok wydania: 2004 Stron: 224
Tom 4: hasła związane z rokiem 2004; Rok wydania: 2005 Stron: 231
Tom 5: hasła związane z rokiem 2005; Rok wydania: 2006 Stron: 287
Tom 6: hasła związane z rokiem 2006; Rok wydania: 2007 Stron: 272
Tom 7: hasła związane z rokiem 2007; Rok wydania: 2008 Stron: 281
Tom 8: hasła związane z rokiem 2008; Rok wydania: 2009 Stron: 312
Tom 9: hasła związane z rokiem 2009; Rok wydania: 2010 Stron: 320
Tom 10: hasła związane z rokiem 2010; Rok wydania: 2011 Stron: 312
Tom 11: hasła związane z rokiem 2011-14; Rok wydania: 2011 Stron: 192
Tom 12: hasła związane z rokiem 2015-18; Rok wydania: 2019 Stron: 302

Autor: Wiesław Dobruszek Wydawnictwo: DANUTA

Tom 1: MIMP Rok wydania: 2006 Stron: 144
Tom 2: MPPK Rok wydania: 2007 Stron: 132
Tom 3: MDMP Rok wydania: 2008 Stron: 176
Tom 4: MMPPK Rok wydania: 2009 Stron: 108
Tom 5: część pierwsza serii IMP - opisuje lata 1932-1968. Rok wydania: 2009, Stron 136
Tom 6: część druga serii IMP - opisuje lata  1969-1985. Rok wydania: 2010, Stron: 136
Tom 7: część trzecia serii IMP - opisuje lata 1986-2009. Rok wydania: 2010, Stron: 152

Tom 1: ROMAN JANKOWSKI Rok wydania: 2005 Stron: 280 Autor: Wiesław Dobruszek Wydawnictwo: DANUTA
Tom 2: JERZY SZCZAKIEL Rok wydania: 2006 Stron: 236 Autor: Wiesław Dobruszek Wydawnictwo: DANUTA
Tom 3: ANDRZEJ WYGLENDA Rok wydania: 2007 Stron: 259 Autor: Stefan Smołka Wydawnictwo: DANUTA
Tom 4: HENRYK ŻYTO Rok wydania: 2009 Stron: 328 Autor: Wiesław Dobruszek Wydawnictwo: DANUTA
Tom 5: JAN ZĄBIK Rok wydania: 2010 Stron: 248 Autor: Daniel Ludwiński Wydawnictwo: DANUTA
Tom 6: FLORIAN KAPAŁA Rok wydania: 2011 Stron: 202 Autor: Robert Noga Wydawnictwo: DANUTA
Tom 7: ANTONI WORYNA Rok wydania: 2011 Stron: 469 Autor: Stefan Smołka Wydawnictwo: DANUTA

Część I zawiera lata 1948-1975 Rok wydania: 1996 Stron: 122
Część II zawiera lata 1976-1996 Rok wydania: 1996 Stron: 122

Autor - dziennikarz, felietonista, poeta, komentator sportowy, od dawna zafascynowany sportem żużlowym, opisuje swój wieloletni kontakt ze światem speedwaya.
Jeśli ktoś będzie szukał w tej pozycji statystyk, wyników, zdobyczy punktowych, to niestety będzie zawiedziony. Jednak trzymając książkę w ręce, odkłada się ją dopiero po przeczytaniu 157 strony. Niezwykle barwne opisy sytuacji i refleksje autora z całą pewnością wciągną żużlowych fanów bez reszty w zakamarki świata speedwaya, a Ci którzy z żużlem nie mieli do czynienia zapewne zechcą wybrać na zawody, aby poznać fenomen czarnego sportu.

Cykl publikacji w których autor opisuje rozgrywki ligowe. Książka ma nietypowy "kwadratowy" format, a wewnątrz w nietypowy sposób autor zaprezentował sylwetki zawodników startujących w polskiej lidze żużlowej.
Choć jak przyznaje sam autor tom pierwszy ma wiele "dziur statystycznych" pozycja ta z całą pewnością może być doskonałym źródłem weryfikacji wyników jakie znajdują się w zbiorach każdego kibica i należy zaufać autorowi, bowiem w kolejnych tomach brakujących danych, będzie zdecydowanie mniej.

tom 1: lata 1948-1955, zawodnicy A-E Rok wydania: 2012 Stron: 192
tom 2: lata 1956-1959, zawodnicy F-K Rok wydania: 2012 Stron: 201
tom 3: lata 1959-1962, zawodnicy K-O Rok wydania: 2013 Stron: 204
tom 4: lata 1963-1966(1 liga), zawodnicy Os-Sz Rok wydania: 2013 Stron: 192
tom 5: lata 1966(2 liga)-1969, zawodnicy Sz-Ż, drużynowa Parada ligowa (Bydgoszcz) Rok wydania: 2014 Stron: 188
tom 6: lata 1970-1972, drużynowa parada ligowa (Bydgoszcz, Bytom, Chodzież, Czeladź, Częstochowa, Daugavpils, Gdańsk) Rok wydania: 2015 Stron: 180
tom 7: lata 1973-1975, drużynowa parada ligowa (Gdańsk, Gdynia, Gniezno, Gorzów) Rok wydania: 2015 Stron: 176
tom 8: lata 1976-1978, drużynowa parada ligowa (Grudziądz, Katowice, Kraków-Nowa Huta, Krosno) Rok wydania: 2016 Stron: 204
tom 9: lata 1978-1980, drużynowa parada ligowa (Leszno, Lublin, Lwów, Łódź) Rok wydania: 2017 Stron: 187
tom 10: lata 1981-1982, drużynowa parada ligowa (Łódź, Machowa, Miskolc, Opole, Ostrów) Rok wydania: 2018 Stron: 161
tom 11: lata 1983-1984, drużynowa parada ligowa (Ostrów, Piła, Poznań, Praga) Rok wydania: 2019 Stron: 201
tom 12: lata 1985-1986, drużynowa parada ligowa (Rawicz, Rybnik,) Rok wydania: 2020 Stron: 168
tom 13: lata 1987-1988, drużynowa parada ligowa (Rzeszów, Śrem, Świętochłowice, Tarnów) Rok wydania: 2021 Stron: 180

Fragment tej książki można przeczytać w banerze na stronie startowej. Niewątpliwie jest to dla mnie najlepsza książka opisująca literackim językiem sport żużlowy od "Wielkiego Alfreda" do wczesnych lat siedemdziesiątych. W periodyku znaleźć można też słowo o torach, motorach i zawodnikach. Swoistego rodzaju żużlowa biblia.

Jedna z pierwszych pozycji na rynku wydawniczym opisująca sport żużlowy. Książka bardzo prosta w swej treści opisuje podstawowe zasady czarnego sportu, a także finały IMŚ do roku 1974, wydanie zostało bogato zilustrowane czarno-białymi fotografiami. W dzisiejszych czasach pozycja ta ma raczej charakter kolekcjonerski, niż informacyjno-czytelniczy.

To czechosłowackie wydanie w bardzo przystępny sposób opisuje podzespoły motocykla, historię ważniejszych producentów oraz najważniejszych konstrukcji i modeli jednośladów. Całość książki ma formę chronologiczną i rozpoczyna się od roku 1985 a kończy na roku 1940.
Dodatkowo każdy z opisanych motocykli ma swój odpowiednik w ilustracji, a każdy producent został oznaczony własnym logo producenckim.
Szkoda, że t wydanie nie doczekało się kontynuacji, bowiem jest to lektura obowiązkowa dla miłośników motoryzacji.

Bohaterem Książki jest Edward Jancarz i historia jego kariery

Wydanie traktuje o żużlowcu Zenonie Plechu. Aby oddać klimat książki, posłużę się cytatem z prologu "Dlaczego akurat żużel? Powodów jest wiele....Dlaczego akurat Zenon Plech? ... Ponieważ jest to znakomity żużlowiec".
Ostatnie strony książki to zdjęcia będące dowodem na to Zenon Plech też kiedyś miał włosy.

Trójka autorów w telegraficznym skrócie przelała na papier wspomnienia Ryszarda Dołomisiewicza . Książka miała ukoronować zakończenie kariery zawodnika i na rynku ukazała się podczas turnieju którym Ryszard Dołomisiewicz pożegnał się z torem

historia
polskiego
związku
motorowego

Książka do której dotarłem po 5 latach istnienia strony www.speedway.hg.pl w sieci. Autorzy opisują pionierskie lata motoryzacji w Polsce na przestrzeni 40 lat. Choć strona powstała na podstawie wielu różnych zapisków kibiców, artykułów prasowy, to informacje te znalazły potwierdzenie na stronach spisanych przez autorytety w dziedzinie historii i tworzenia podwalin pod sport motorowy.
Dla mnie jest to najciekawsza pozycja traktująca o historii polskiej motoryzacji z jaką się dotychczas zetknąłem.

Sam autor wspomina soją karierę żużlową. Książka nie jest biografią zawodnika, a raczej opisem żużlowych przeżyć "Małego wojownika". Zawiera wiele interesujących anegdot i sytuacji, którymi autor - żużlowiec dzieli się ze swoimi fanami. Przedmowę do książki napisał Krzysztof Błażejewski.

Fotoalbum Wojtka Szabelskiego co prawda nie został wykorzystany w tworzeniu strony, ale owo wydanie zainspirowało mnie do spojrzenia na żużel przez pryzmat obiektywu.
Wydanie w całości poświęcone jest czarnobiałej fotografii żużlowej uwiecznionej w roku 1995 przez autora. Album jest jest osobistym spojrzeniem autora na speedway, który z przyjemnością fotografuje najpopularniejszy w Polsce sport motorowy, choć jak sam przyznanie sam nie przepada za rykiem motocykli

Książkowe wydanie wyników żużlowych w roku 1995 w Polsce i na Świecie.
Mnóstwo wyników z zawodów towarzyskich.
Można z całą pewnością założyć, że jest to najpełniejsze wydanie podsumowujące sezon żużlowy,
bowiem późniejsze wydania gazetowe zawierają wyniki tylko najważniejszych toruniejów.

Pierwsza encyklopedyczna pozycja żużlowa. Autor starał się zebrać najważniejsze postaci, pojęcia i wydarzenia żużlowe na przestrzeni dziejów sportu żużlowego. Choć wiele tematów potraktowanych jest zbyt ogólnikowo, należy podkreślić, że autor wykonał tytaniczna pracę, która jak podejrzewam znalazła kontynuację w "Żużlowym ABC"

Pierwsza próba opisania historii toruńskiego żużla. Niestety pozycja traktuje w wielkim skrócie o toruńskim sporcie żużlowym w latach 1961-1996 oraz pozostałych sekcjach w ramach klubu i zasługuje raczej na miano broszury

Pozycja książkowa traktująca o IMP od pierwszej edycji w roku 1932 do roku 1998.
Niewątpliwie ciekawa lektura, która z uwagi na błędy w druku (puste strony - brakujący tekst) traci na wartości

Autor podzielił publikację na trzy części - Tomek - Jacek - Władysław.
Pozycja raczej przeciętna, choć opisywane osobowości nietuzinkowe.

Pozycja opisująca w bardzo ubogi sposób zawodników:
Adams Leigh; Andersen Brian; Bajerski Tomasz; Dobrucki Rafał; Drabik Sławomir; Ermolenko Sam; Golob Jacek; Golob Tomasz; Gustafsson Henka; Hamill Billy; Hancock Greg; Huszcza Andrzej; Jankowski Roman; Jensen Jesper; Karlsson Peter; Knudsen Tommy; Kowalik Mirosław; Krzyżaniak Jacek; Loram Mark; Louis Chris; Nielsen; Nilsen Jimmy; Protasiewicz Piotr; Rickardsson Tony; Sawina Robert; Screen Joe; Stachyra Janusz; Sullivan Ryan; Śledź Dariusz; Świst Piotr.
Pozycja niezbyt atrakcyjna treścią, jednak godna polecenia grafiką.

Monografia pięćdziesięcioletniej tradycji rozgrywek o memoriał Alfreda Smoczyka. Każdy rok rozgrywania memoriału to odrębny rozdział w książce zakończony biegową rozpiską i klasyfikacją zawodników startujących w memoriale. Autor nie zapomniał również o statystykach na przestrzeni półwiecza, a także pokusił się o krótkie memoriałowe rozmaitości

Bardzo ciekawa pozycja - powinna znaleźć się w bibliotece każdego kibica żużlowego.
Książka traktuje pionierskich latach żużla na świecie. Autorzy cofnęli się w czasie do roku 1987, kiedy to odbyły się pierwsze jazdy na luźniej nawierzchni, a swoimi zapiskami dotarli niemal na każdy kontynent. Treść ksiązki poukładana chronologicznie, autorzy opisali również sylwetki żużlowych pionierów, a także pierwsze żużlowe rumaki.

Znany, ale zarazem dla wielu kontrowersyjny sędzia opisuje własne doświadczenia z wówczas piętnastoletniej kariery sędziowskiej.
Ksiązka ciekawa pokazująca żużel niejako od kuchni z pozycji sprawiedliwego.

Historia tarnowskiego żużla spisana przez związanych z tarnowskim żużlem znakomitych redaktorów sportowych. Książka jest niewątpliwą gratką dla kibiców "Jaskółek". W budowaniu strony www.speedway.hg.pl, posłużyła jako potwierdzenie lub korekta pozyskanych informacji.

Szwedzkie wydanie poświęcone Jasonowi Crumpowi.
Niestety brak znajomości języka nie pozwala ocenić tego wydania obiektywnie. Jednak kilka historycznych fotografii posłużyło do ustalenia niektórych faktów w ramach rozgrywek miedzynarodowych.

Książka obejmuje historię motocykli i produkujących je firm od 1885 roku do dnia wydania.
Prezentuje ponad 2500 modeli motocykli, które w tym czasie jeździły po drogach we wszystkich zakątkach kuli ziemskiej, m.in. tak znane, jak: Harley Davidson, Norton, Honda, Jawa i rodzimy Junak.
Zawiera archiwalne fotografie z pionierskich czasów, a także zdjęcia najnowszych modeli - ponad 1200 fotografii.

Autor książki stara się zebrać w jedną całość historię opolskiego żużla. Z pierwszej części możemy dowiedzieć się jak pionierzy żużla w Opolu starali się rozbudzić żużlowe emocje wśród ówczesnych kibiców. Ponadto autor w kolejnych rozdziałach przedstawia cztery pierwsze lata ligowych zmagań opolskiego teamu.
Książka z całą pewnością zawiera wiele braków, jednak trudno o to winić autora, bowiem niewiele zachowało się materiałów z wynikami zawodów żużlowych z okresu powojennego. Należy mieć jednak nadzieję, że autor pokusi się o kolejne tomy i wydania uzupełniające "kolejarską" historię.

Podobnie jak w pierwszej części autor książki opisuje historię opolskiego żużla, tym razem prezentując lata 1965-1969.
Książka ma konwencję podobną do pierwszej części, zawiera nieco więcej wyników, jednak zapewne z uwagi na braki w archiwach wyniki podobnie jak w pierwszej części są niepełne. Jednak autor już w słowie wstępnym obiecuje poprawki i uzupełnienia.

Ta niewielka pozycja w mojej bibliotece żużlowej, posiada należne miejsce z racji tej, że jest to pierwsze (choć bardzo skromne) podsumowanie życia Władysława Pietrzaka, który w mojej ocenie był najbardziej zasłużonym polskim działaczem w światowej historii speedwaya i wyścigów torowych. Miałem okazje wirtualnie poznać "Pana Władka" (bo tak ów nestor speedwaya kazał do siebie mówić nawet takim młokosom jak ja) i liczę na to, że autorzy pokuszą się o znacznie szerszą publikację na temat tego zasłużonego sportowego, działacza, dziennikarza, encyklopedysty, statystyka, twórcy podwalin pod dzisiejsze regulaminy sportów motocyklowych.

Książka opisująca karierę najbardziej utytułowanego w historii żużlowca - Tomasza Golloba.
Choć literacko pozycja ta ociera się o przeciętność, każdy fan Tomasza Golloba powinien nabyć ją nabyć, bowiem autor opisał w niej najważniejsze okresy życia zawodnika nie szczędząc ciekawych szczegółów które działy się w otoczeniu Mistrza Świata, ale niejako w tle i często nie wypływały na światło dzienne.
Strony wzbogacono niezliczoną ilością fotografii, które opatrzono szczegółowymi opisami.

Sam tytuł książki "Wspomnienia z żużlowych torów" zwiastuje jej temat przewodni, a nazwisko Pera Jonssona mówi samo za siebie. Jest to książka autobiograficzna ukazująca kolejne fazy życia żużlowca od dziecięcej fascynacji motocrossem do dojrzałego zamiłowania do żużla. Poznajemy tu pierwsze radości i triumfy, a także niepowodzenia i rozterki młodego Pera. Dowiadujemy się o pierwszych startach w klubach szwedzkich oraz o jego problemach w klubach angielskich. Nie są to tylko suche dane statystyczne, ale także opisy codziennych życiowych perypetii żużlowca. Czasami można się pośmiać, a czasem wzruszyć lub nawet oburzyć na działania innych ludzi. Nie może w tej książce zabraknąć fragmentów mówiących od drodze Pera Jonssona do tytułu Indywidualnego Mistrza Świata w 1990 roku.

Kariera mistrza Ove Findina w jednym wydaniu.
Książka ukazała się w 2006 w Anglii po sześciu latach doczekała się wydania polskiego.
Książka zawiera wiele opisów, wypowiedzi zdjęć. Przedmowę do wydania polskiego napisał doskonały redaktor żużlowy Robert Noga.

Swoistego rodzaju biografia sportowa zawodnika i trenera Marka Cieślaka.
W książce można znaleźć wiele ciekawych opisów z kariery najbardziej utytułowanego trenera żużlowego kadry narodowej.
Autorzy odnoszą się do wielu aspektów sportu żużlowego i nie stronią od komentarze dotyczącego aktualnej sytacji w najbardziej popularnej dyscyplinie motocyklowej w Polsce.

Świetnie napisana przez cenionego tarnowskiego dziennikarza Roberta Nogę, historia polskiego sportu żużlowego.
W książce nie brakuje zdjęć i statystyk, a także ciekawostek związanych z regulaminami, sprzętem, rywalizacją sportową w Polsce i za granicą, a także oddziaływaniem żużla na polskie społeczeństwo.
 

Książka to obszerny wywiad z Wojciechem Żabiałowiczem, zawodnikiem toruńskiego Apatora.
Autorzy pokusili się również o bogata statystykę oraz szereg wcześniej nie publikowanych zdjęć popularnego "Żaby"

Ta ciekawa pozycja to nie literackie podejście do żużlowej historii toruńskiego klubu, ale opowieści żużlowców, działaczy, trenerów, mechaników, rodzin zawodników, których już z nami nie ma. Są historie od żużlowców zagranicznych. Autorowi udało się też ustalić dużo o pionierskich czasach toruńskiego żużla w pierwszych latach po wojnie, zweryfikować imiona niektórych zawodników z tego okresu, a także odkryć żużlowców, którzy jeździli wtedy w Toruniu, a o których nie pisano nigdzie. Okładkę książki zaprojektowała mama Autora Małgorzata Iwanowska-Ludwińska

Jacek Krzyżaniak
na ostatniej prostej

... wspomnienie kariery

Historia Speedwaya w Toruniu
1959 pytań i rozwiązań