drużynowe mistrzostwa świata (DMŚ)


Rozgrywki o drużynowe mistrzostwo świata (DMŚ) zostały zatwierdzone w 1959 roku, na jesiennym Kongresie FIM w Barcelonie. W 1959 roku rozegrano w Oberhausen (RFN) czwórmecz o Puchar Europy, który poprzedził oficjalną inaugurację drużynowych mistrzostw świata i był jakby próbą generalną. W Oberhausen zwyciężyła drużyna Szwecji - 40 punktów, przed RFN - 26, Anglią - 25 i Norwegią - 4. Norwegowie zastąpili reprezentację Polski, która ze względu na problemy z uzgodnieniem terminu, w zawodach nie wystąpiła.

Pierwsze trofeum drużynowych mistrzostw świata - srebrną wazę - ufundował polski tygodnik "Motor". W latach 1960-1993 w rozgrywkach o medale DMŚ uczestniczyły zespoły czteroosobowe plus rezerwowy, a w każdym z finałów startowały cztery zespoły. Finał poprzedzały eliminacje, których zasady były wielokrotnie zmieniane. W latach 1960-1963 finał poprzedzały cztery eliminacje: brytyjska, nordycka, wschodnio-europejska i środkowo-europejska, a zwycięzca każdej z nich awansował do finału DMŚ.
Później nastąpiły zmiany - do roku 1973, eliminacje brytyjskie nie były rozgrywane, bo w drużynowych mistrzostwach świata występował zespół Wielkiej Brytanii, w którym startowali reprezentanci Anglii, Australii, Nowej Zelandii, Szkocji, Walii. Zmieniał się też system w eliminacjach kontynentalnych - w latach 1964-1965 odbywały się dwa półfinały kontynentalne, a po dwie najlepsze drużyny awansowały do finału kontynentalnego, który z kolei wyłaniał dwa zespoły, które awansowały do finału DMŚ. W kolejnych sezonach (1966-1969) z eliminacji kontynentalnych zwolnione zostały drużyny Polski, CSRS i ZSRR, które były rozstawiane od razu w finale kontynentalnym, natomiast o jedno miejsce walczyły w eliminacjach zespoły Austrii, Bułgarii, Jugosławii, NRD, RFN i Węgier.
Następną zmianą było wprowadzenie w latach 1970-1982 w strefie kontynentalnej takiego podziału, w którym cztery najlepsze drużyny z eliminacji awansowały do półfinału kontynentalnego, a z niego dwie do finału kontynentalnego, w którym oczekiwały (bez potrzeby eliminacji) dwie drużyny ze strefy kontynetalnej, które w poprzednim roku startowały w finale DMŚ. W strefie interkontynentalnej od 1978 roku obowiązywała zasada wyłaniania dwóch pozostałych finalistów w finale interkontynentalnym, który poprzedzały eliminacje brytyjska i nordycka. Zasadę tę zmieniono w latach 1983-1985, biorąc pod uwagę ogromną różnicę w poziomie sportu żużlowego między strefą interkontynentalną a kontynentalną. Zwycięzca finału interkontynentalnego awansował bezpośrednio do finału DMŚ, a o pozostałe miejsce walczyły w finale kontynentalnym dwie najlepsze drużyny z półfinału kontynentalnego oraz drużyny z miejsc drugiego i trzeciego z finału interkontynentalnego.
W latach 1986-1987 finał DMŚ został zastąpiony serią turniejów finałowych, a rywalizację przeprowadzano w grupach. Drużyny podzielono na cztery grupy (biorąc pod uwagę wyniki z poprzednich lat). W grupie A - finalowej, znalazły się Anglia, Dania, Szwecja i USA; w grupie B: Australia, CSRS, Polska, RFN; w grupie C: Finlandia, Nowa Zelandia, Węgry, Wiochy; grupa D: Austria, Holandia, Jugosławia, Norwegia. Każdy kraj miał prawo do zorganizowania jednego turnieju (niektóre z tego prawa rezygnowały). Zwycięzca grupy A zdobywał zloty medal DMŚ, drugi i trzeci zespół odpowiednio srebrne i brązowe medale. Najsłabszy zespól z każdej grupy spadał do grupy niższej, a jego miejsce zajmował zwycięzca grupy niższej.
W 1988 roku przywrócono decydujący o podziale medali jeden finał DMŚ, utrzymano natomiast nieco zmodyfikowany podział na grupy - przetasowania w nich odbywały się w ciągu danego sezonu, a szansę na udział w finale miał nawet zespól z klasy najniższej, pod warunkiem przedarcia się przez rywalizację w coraz wyższej grupie (miejsce w finale miały zapewnione trzy najlepsze drużyny z roku poprzedniego), a w każdej z nich rozgrywano po dwa czwórmecze (od 1993 roku zmniejszono ich liczbę do jednego w każdej grupie).
Rok 1994 przyniósł wielką zmianę - czwórmecze zastąpiły zawody rozgrywane na zasadzie stosowanej wcześniej w mistrzostwach świata par. W finale DMŚ występowało więc po siedem ekip, każda liczyła po trzech zawodników (dwóch plus rezerwowy), a w każdym z biegów na torze rywalizowały po. dwie pary z dwóch zespołów. Finały poprzedzały dwa półfinały rozgrywane według takiej samej zasady.
W 1999 roku zostały wprowadzone kolejne modyfikacje. Znów w eliminacjach i finałach startowały po cztery zespoły, każdy z nich składał się z pięciu zawodników (czterech plus rezerwowy), ale na torze w każdym z biegów pojawiały się po dwie pary reprezentujące dwa różne zespoły. Wzrosła też znacznie liczba biegów - 90 dwudziestu czterech. Gospodarz finału oraz obrońca mistrzowskiego tytułu mieli zapewniony start w finale DMŚ bez udziału w eliminacjach.
Rewolucję regulaminową przyniósł rok 2001. Wprowadzono nową nazwę rozgrywek: Drużynowy Puchar Świata (DPŚ o trofeum Ove Fundina). Dwunastka zespołów, częściowo wytypowana na podstawie Rankingu FIM z poprzednich lat, częściowo wyłoniona w drodze eliminacji, wzięła udział w decydujących rozgrywkach, na który składały się trzy turnieje eliminacyjne (z udziałem czterech drużyn w każdym), turniej barażowy (zdobywcy drugich miejsc w eliminacjach i dwa zespoły trzecich miejsc z najwyższym dorobkiem punktowym), wielki finał (zwycięzcy grup eliminacyjnych i dwie najlepsze drużyny z barażu). W barażu i finale DPŚ rywalizowało po pięć drużyn, w każdym z dwudziestu pięciu wyścigów startowało po pięciu zawodników.
Pierwsza edycja Drużynowego Pucharu Świata odbyła się w Polsce w 2001 roku, eliminacje w Gdańsku, baraż i finał we Wrocławiu.
Dla utrzymania ciągłości i sensu rozgrywek DPŚ traktowany jest jako kontynuacja drużynowych mistrzostw świata.

Pierwszymi uczestnikami finału DMŚ byli:

1960 - Malmoe (Szwecja)
I. SZWECJA - 44 pkt.:
Ove Fundin12, Olle Nygren - 12, Rune Soermander - 11, Bjoern Knutsson - 9.
II. WIELKA BRYTANIA - 30 pkt.:
Peter Craven - 8, Ken McKinlay - 8, Ron How - 7, George White - 6, Nigel Boocock - 1.
III. CSRS - 15 pkt.:
Antonin Kasper - 5, Lubos Tomicek - 4, Jaroslav Machac - 3, Frantisek Richter - 3.
IV. POLSKA - 7 pkt.:
Konstanty Pociejkowicz - 3, Marian Kaiser - 2, Mieczysław Połukard - 2, Jan Malinowski - O, Bronisław Rogal - O.

Źródło: Henryk Grzonka, "Speedway mała encyklopedia"; Katowice 1996

Finaliści
Drużynowych Mistrzostw Świata
Rok Tor 4
miejsce
1959 Oberhausen Szwecja Niemcy Anglia Norwegia
1960 Goteborg Szwecja Anglia Czechy Polska
1961 Wrocław Polska Szwecja Anglia Czechy
1962 Slany Szwecja Anglia Polska Czechy
1963 Wiedeń Szwecja Czechy Anglia Polska
1964 Abensberg Szwecja Rosja Anglia Polska
1965 Kempten Polska Szwecja Anglia Rosja
1966 Wrocław Polska Rosja Szwecja Anglia
1967 Malmo Szwecja Polska Anglia Rosja
1968 Wembley Anglia Szwecja Polska Czechy
1969 Rybnik Polska Anglia Rosja Szwecja
1970 Wembley Szwecja Anglia Polska Czechy
1971 Wrocław Anglia Rosja Polska Szwecja
1972 Olching Anglia Rosja Polska Szwecja
1973 Wembley Anglia Szwecja Rosja Polska
1974 Chorzów Anglia Szwecja Polska Rosja
1975 Norden Anglia Rosja Szwecja Polska
1976 White City Australia Polska Szwecja Rosja
1977 Wrocław Anglia Polska Czechy Szwecja
1978 Landshut Dania Anglia Polska Czechy
1979 White City Nowa Zelandia Dania Czechy Polska
1980 Wrocław Anglia USA Polska Czechy
1981 Olching Dania Anglia Niemcy Rosja
1982 White City USA Dania Niemcy Czechy
1983 Vojens Dania Anglia USA Czechy
1984 Leszno Dania Anglia USA Polska
1985 Long Beach Dania USA Anglia Szwecja
1986 3 turnieje Dania USA Anglia Szwecja
1 Goeteborg Dania Szwecja Anglia USA
2 Vojens Dania USA Anglia Szwecja
3 Bradford Dania USA Anglia Szwecja
1987 3 turnieje Dania Anglia USA Czechy
1 Frederica Dania Anglia USA Czechosłowacja
2 Coventry USA Dania Anglia Czechosłowacja
3 Praga Dania Anglia USA Czechosłowacja
1988 Long Baech Dania USA Szwecja Anglia
1989 Bradford Anglia Dania Szwecja USA
1990 Pardubice USA Anglia Dania Czechy
1991 Vojens Dania Szwecja USA Anglia
1992 Kumla USA Szwecja Anglia Dania
1993 Coventry USA Dania Szwecja Anglia
1994 Brokstedt Szwecja Polska Dania Australia
1995 Bydgoszcz Dania Anglia USA Szwecja
1996 Didenbergen Polska Rosja Dania Anglia
1997 Piła Dania Polska Szwecja USA
1998 Vojens USA Szwecja Dania Czechy
1999 Pardubice Australia Czechy USA Anglia
2000 Coventry Szwecja Anglia USA Australia
 
Medalowe zdobycze KRAJÓW w
Drużynowych Mistrzostwach Świata
Stan po
roku 2000
Liczba finałów
w kraju
11 4 4 5
5 5 9 10
8 8 7 4
9 12 8 8
5 4 7 5
2 - - -
1 - - -

Rosja+ZSRR
- 6 3 -

Czechy+CSSR
- 2 3 4

Niemcy+RFN
- - 2 9
- - - 1

strona główna

toruńskie turnieje turnieje światowe turnieje krajowe
zawodnicy trenerzy mechanicy działacze
klub statystyki sprzęt