W 1973 roku polski speedway święcił największy jak dotychczas sukces, bowiem na stadionie Śląskim w Chorzowie 2.09.1973 Jerzy Szczakiel sięgnął po tytuł IMŚ, a Zenon Plech zdobył brązowy medal. Należy tu dodać, że Kolejarz Opole w którym startował wówczas IMŚ musiał pożegnać się na jeden sezon z ekstraklasą, bowiem z ośmioma punktami zajął ostatnie miejsce w tabeli. Przebieg drugoligowych rozgrywek w sezonie 1973 był bardzo podobny do poprzedniego jedna drużyna wyraźnie dystansowała pozostałe. Tym razem jednak rolę leszczyńskiej Unii przejął spadkowicz z pierwszej ligi - Sparta Wrocław. Wrocławianie kroczyli od zwycięstwa do zwycięstwa, impet Sparty został zatrzymany dopiero w Toruniu przez Stalowców. Toruńczycy wygrali 43:34 i jak się później okazało była to jedyna porażka Sparty w tych rozgrywkach. Końcowego sukcesu Stali Toruń w 1973 roku właściwie nic nie zapowiadało. To miał być kolejny sezon mozolnej odbudowy siły toruńskiego speedwaya, bazującej na własnych wychowankach. Niektórzy z nich od czasu debiutu zdążyli już co nieco "dorosnąć", wciąż jednak byli uznawani za "dzieci "Marysia", którym wielki torunianin zostawił w swym niepisanym testamencie zadanie wywalczenia dla miasta I ligi żużlowej. Wodzem miał być w roli jeżdżącego trenera Kościelak oraz podstawowa trójka zawodników Jan Ząbik, Roman Kościecha i Janusz Plewiński.  Jednak już na samym początku sezonu znów o sobie dał znać pech.

Najpierw Plewiński na treningu złamał bark, a w trakcie premierowego pojedynku z rzeszowską Stalą (47:31) Szuluk - nogę. Obydwaj trafili do specjalistycznej kliniki w Piekarach Śląskich. jazda bez dwóch liderów stawiała pod dużym znakiem zapytania końcowy sukces "Aniołów". Na szczęście malkontenci mylili się i to bardzo. Wprawdzie kolejne dwa wyjazdowe spotkania torunianie przegrali, ale u siebie trzymali się dzielnie, a w zespole pojawili się "wydobyci spod ziemi" kolejni juniorzy i zespół 6 maja pokonał Motor 48:30, a trzy tygodnie później Gwardię 46:32.
W pierwszej dekadzie czerwca doszło do dwóch spotkań z faworytem II ligi, który, wrocławską Spartą. Wyszło na remis, bo we Wrocławiu torunianie przegrali 33:44, by odkuć się u siebie 43:34. Bohaterem i łowcą punktów w obu meczach był Ząbik, którego dzielnie wspierali żużlowi weterani Kościelak oraz Krzyżaniak. Młodzież tym razem pozostała w cieniu doświadczonych kolegów. Gdy rywale byli mniej groźni, choćby z nazwy, Stal dalej szturmowała bramy pierwszej ligi. 21 czerwca w Boże Ciało, gdańskie Wybrzeże "rozjechane" zostało w Toruniu 49:29, a Stal wskoczyła na fotel wicelidera. Trzy dni później w rewanżu torunianie przegrali tylko 35:43, ale spadli na trzecie miejsce w tabeli.
Nad zespołem czuwał jednak "Anioł opatrzności" i pech z poprzednich sezonów odwrócił się od stalowców, bowiem wydarzeniem które zbulwersowało opinię żużlową, była próba pozyskania przez działaczy lubelskiego Motoru dwóch czołowych zawodników II ligi: Grzegorza Kuźniara i Jerzego Kniazia z rzeszowskiej Stali. Żużlowe władze uznały działania lublinian za przejaw kaperownictwa i posypały się kary. Motor ukarano walkowerem w dwóch spotkaniach, Kuźniara czasowo zawieszono, a także ukarano niektórych lubelskich działaczy. Na tej aferze wyraźnie zyskali toruńczycy, bowiem w Lublinie, za wyjątkiem Sparty wszyscy zostawiali punkty, a toruńczykom niejako podarowano je za darmo. W tej sytuacji choć jeszcze nieśmiało, ale coraz częściej poczęto mówić o barażach, bowiem Sparta była poza zasięgiem. By to zrealizować, nie można było sobie pozwolić już na stratę ani jednego punkciku do końca sezonu, bo Wybrzeże deptało po piętach. I torunianie dokonali tej sztuki. Gwardię pokonali 38:36, a na torze pojawił się powracający po kontuzji Plewińśki, Unię Tarnów 48:30, Start 59:18, by w najważniejszej próbie wygrać w Rzeszowie ze Stalą jeżdżącą bez zdyskwalifikowanych Kuźniara i Kniazia - 44:34.  Wreszcie się udało! Jest wicemistrzostwo ligi! Są upragnione baraże! Jednak kibice i zawodnicy z niecierpliwością czekali na wyniki z torów pierwszoligowych. Oto bowiem Polonia Bydgoszcz walczyła z Kolejarzem Opole. Drużyna która wyszłaby zwycięsko z tej potyczki miała być rywalem torunian w meczu barażowym. Padł jednak zasłużony remis i rywalem Stali została bydgoska Polonia.

W barażowym dwumeczu z sąsiadem zza miedzy czyli bydgoską Polonią w grodzie Kopernika stadion pękał w szwach, bowiem 7 października miejscowi żużlowcy po raz pierwszy walczyli o tak wysoką stawkę jaką była z całą pewnością ekstraklasa.
Baraże równały się pierwszym derby Pomorza. Tylko zaprzysięgli kibice Apatora i Polonii wiedzą tak naprawdę, co to znaczy. Nigdy jeszcze Toruń nie stał przed taką szansą. Czternaście lat drugoligowych bojów, raz blisko czuba tabeli, raz w ogonie, najczęściej jednak w środku tabeli. I nagle, dość niespodziewanie otwiera się szansa w barażach. Ale trzeba wygrać z Polonią, która jeszcze dwa lata temu była mistrzem, która w drugiej lidze nie jeździła od 23 lat, która miała Połukarda, Świtałów, Kupczyńskiego, Sucheckiego, Bonina, Gluecklicha i Kasę. Jak z nią wygrać?
Pierwsza konfrontacja miała miejsce tradycyjnie u II-ligowca. Widownia toruńskiego obiektu już godzinę przed zawodami pękała w szwach. Pierwszy raz w dziejach toruńskiego żużla mecz o taka stawkę! Kto będzie bardziej odporny nerwowo?
Po dwóch wyścigach wynik układał się remisowo. W trzecim biegu Ząbik i Janczuro przywożą na 5:1 Zaranka i Koska. Torunianie prowadzenia w meczu nie oddają już do końca, choć postawa liderów Polonii przesądza o tym, że przewaga gospodarzy nie jest wysoka. Wynik 44:34 dla Apatora niczego jeszcze nie wyjaśnia, zaledwie dziesięciopunktowa zaliczka nie stawiał toruńczyków w roli faworytów przed rewanżem.

Ale w Bydgoszczy, tydzień później torunianie sprawiali wrażenie pewnych siebie. Większość z nich nie miała jednak pojęcia, jak jeździć na bydgoskim torze, w dodatku na tak specyficznie przygotowanym, jak tylko bydgoscy toromistrze potrafili to robić. A mieli w tym względzie bogate doświadczenie. Niejeden as i niejeden zespół może nie połamał na tym torze zębów, ale zupełnie się pogubił. Nic dziwnego, że i teraz przygotowano tor pod swoich. Na mokrej, acz przyczepnej "kopie" stalowcy w ogóle nie potrafili łamać motocykli. Już w pierwszym biegu Kasa i Kosek wygrali 4:2 z Plewińskim i Knyterem. Potem Gluecklich wraz z młokosem Markiem Ziarnikiem przywiózł na 5:1 Kościechę i Krzyżaniaka, a następnie Malinowski z Michaliszynem pokonali tak samo Ząbika i Janczuro. Oliwy dolała wygrana Ziarnika nad wstawionym jako rezerwa taktyczna Plewińskim w V gonitwie. Było 24:6, straty zostały odrobione. Każdy z obserwatorów musiał zdawać sobie sprawę, że żadnej walki tego dnia nie będzie, a Polonia wygra w cuglach. Do szóstej i następnych gonitw goście już nie wyjechali, bowiem odmówili dalszych startów. Przedefilowali przed wypełnionymi trybunami, demonstracyjnie udając się do szatni. Pomimo kilkakrotnych wezwań arbitra Zygmunta Wróblewskiego, torunianie nie pojawili się w kolejnych biegach. Sędzia chcąc żeby mecz został zaliczony, wystartował jeszcze cztery wyścigi, w których pojechali tylko bydgoszczanie. Następnie przy stanie 39:6 przerwał spotkanie, pozostawiając wielki niesmak. Należy jednak dodać, że toruńczycy nie pojawili się na torze, ponieważ zgłaszali sędziemu zły stan bydgoskiej nawierzchni. Na życzenie Aniołów arbiter przeprowadził oględziny toru i nie dopatrzył się żadnych uchybień. Tor jest ciężki, lecz równy i bezpieczny, a więc nadaje się do jazd, o czym świadczą doskonałe czasy uzyskiwane przez zwycięzców pierwszych pięciu wyścigów oraz fakt że nie zanotowano żadnych upadków - mówił Zygmunt Wróblewski.
Rezygnacja z jazdy spowodowała, że na gości posypały się kary, jednak opinia sportowa i publiczna były i tak po stronie toruńczyków. Wynik zweryfikowano jako walkower, a Roman Kościecha i Bogdan Krzyżaniak, którzy jako pierwsi odmówili wyjechania na tor, zostali zawieszeni na pół roku.
Na pocieszenie pozostał fakt związany z tym, że cała sprawa trafiła na posiedzenie GKSŻ, która w wyniku kilkugodzinnej dyskusji ukarała zarząd GKS Polonia Bydgoszcz i nakazała przebudowę toru i poprawę nawierzchni. W nakazie zarządzono, aby tor został zweryfikowany ponownie przed rozgrywkami w roku następnym. Innymi słowy członkowie GKSŻ dopatrzyli się pewnych nieprawidłowości w przygotowaniu toru, a swoją decyzją poddała krytyce arbitraż sędziego w bydgoskiej imprezie.
Ostatecznie kilka dni po meczu, gdy emocje już opadły, ośmiu zawodników toruńskiej Stali wystosowało oświadczenie, w którym przepraszali zgromadzonych na stadionie kibiców za swoje zachowanie. „Zapewniamy jednocześnie, że w przyszłości podobny incydent nie powtórzy się. Pragniemy usilną pracą odzyskać sympatię i szacunek opinii publicznej.” - pisali toruńscy sportowcy.
Całe zajście znalazło również swój oddźwięk polityczny, bowiem podczas obrad Komitetu Miejskiego PZPR w Toruniu podjęto temat „sportowy”, a tak na ten temat pisał wówczas dziennikarz katowickiego „Sportu”: Postawa ta spotkała się z dezaprobatą tysięcy kibiców, a egzekutywa KM PZPR w Toruniu zajęła krytyczne stanowisko wobec niektórych działaczy klubu i zawodników, nakładając na nich kary partyjne.”

W SEZONIE 1973 TORUŃSKICH BARW BRONILI

		Liczba biegów	Średnia  biegowa	D	W	U	Miejsce w ligowym rankingu
Jan ZĄBIK		53	2,55	1	2	-	2
Roman KOŚCIECHA		34	2,50	1	3	-	3
Janusz PLEWIŃSKI		22	2,36	-	-	-	10
Bogdan KRZYŻANIAK		42	1,93	-	-	1	25
Roman JANCZURO		37	1,84	4	4	1	30
Janusz KOŚCIELAK		18	1,83	1	-	1	31
Jerzy MORYTO		14	1,28	3	-	-	54
Jerzy KNYTER		29	1,20	1	2	2	58
Bernard LICZNERSKI		32	1,03	1	-	3	70
Grzegorz PODOLSKI		11	0,63	-	-	6	83
Bogdan SZULUK		2	3,00	-	-	1	92

TABELA DRUGIEJ LIGI ŻUŻLOWEJ W SEZONIE 1973

Mce	Zespół	Mecze	Zw.	Rem.	Por.	Pkt duże	Pkt małe
1	Sparta Wrocław	14	12	1	1	25	+273
2	Stal Toruń	14	10	-	4	20	+172
3	Wybrzeże Gdańsk	14	8	1	5	17	+114
4	Unia Tarnów	14	7	-	7	14	+37
5	Stal Rzeszów	14	6	-	8	12	-57
6	Motor Lublin	14	6	-	8	12	-135
7	Gwardia Łódź	14	4	-	10	8	-149
8	Start Gniezno	14	2	-	12	4	-255

materiał wyjściowy tekstów zamieszczonych na tej stronie
stanowi książka anioły na torze