Silnik do motocykli żużlowych zbudowany przez
byłego włoskiego zawodnika Giuseppe Marzotto.
Silnik powstał w roku 1983 w wytwórni należącej do konstruktora w Sarego
(Włochy). GM posiada czterozaworową głowicę o pojemności 498,4 ccm w której
został umieszczony wałek rozrządu. Maksymalna moc jaką można uzyskać to 69 KM.
Waga silnik to 25 kg
Modyfikacje silnika w kolejnych latach jego istnienia, doprowadziły go na sam
szczyt popularności wśród jednostek napędzających żużlowe rumaki. Dziś montują
go w swoich motocyklach najlepsi zawodnicy świata, z tryumfatorami IMŚ na czele.
W 1983 roku silnik osiągnął swój pierwszy sukces, bowiem niemiecki zawodnik Egon
Mueller startując na GM-ie wywalczył tytuł
IMŚ
na żużlu
Obecnie silnik sprzedawany jest w tzw. zestawie, co oznacza, że kupuje się
poszczególne podzespoły silnika i należy je złożyć w jedną całość. Rozwiązanie
to jest o tyle wygodne, że część zawodników preferuje silnik GM z innymi
podzespołami produkowanymi przez innych producentów (np. inne
tłoki, czy
pierścienie)
Silnik skutecznie rywalizuje z czeską konstrukcją Jawa, a
przyczynił się między innymi do wyparcia konstrukcji Godden.
Źródło: Wiesław Dobruszek; "Żużlowe ABC" t. I; Leszno 2004
Giuseppe Marzotto ur. 30.01.1944 roku we
włoskim Arzignano.
Zawodnik La Favorita Sarego. Startował również w brytyjskim Wolverhampton,
(1975-1977), a w roku 1978 miał przygodę z żużlem i torami argentyńskimi.
Prekursor włoskiego speedwaya. Z motoryzacją zetknął się już w roku 1964, kiedy
to był uczestnikiem rajdów samochodowych i wyścigów na torach motokrosowych, był
wielokrotnym mistrzem w tych konkurencjach.
Po otwarciu pierwszego żużlowego toru na terenie Włoch w 1973 roku próbuje swych
sił jako żużlowiec pod pseudonimem Charlie Brown.
Indywidualny mistrz Włoch Medale dobywał w latach 1973- brąz, 1974 - srebro,
1975, 1976,1977,1978,1983 - złoto. W roku 1974 Po zakończeniu kariery opracował
własną konstrukcję silnika do motocykli żużlowych marki GM, które produkowane są
w Sarego - fabryce będącej własnością Marzotto od 1977 roku.
Źródło: Henryk Grzonka; "Speedway mała encyklopedia" 1996
Obecnie na rynku zawodnicy mają możliwość wyboru trzech rodzajów silnika GM, silnik Liniowy (standardowy), Offset oraz Baby Offset. Ich moc po tuningu, może dochodzić nawet do 74 KM, jednak w przeciwieństwie do innych sportów motorowych moc silnika nie jest najważniejszym kryterium przy budowie silnika żużlowego. Wynika to z tego, że "żużlówka" pokonując łuk ślizgiem przy dużej mocy, nie może "złapać" pełnej przyczepności. Dlatego mechanicy muszą szukać kompromisu pomiędzy mocą, a przyczepnością, którą motocykl powinien mieć na wyjściu z łuku i ponownie ją tracić przy wejściu w kolejny łuk. W silniku żużlowym najważniejszy zatem jest moment obrotowy, osiągany przy odpowiednich obrotach silnika. I gdy laikowi wydaje się, że nie ma nic prostszego jak "złapanie" odpowiedniej mocy i obrotów, mechanicy muszą korygować te ustawienia, w zależności od długości, geometrii i przyczepności toru. Dlatego GM wprowadził trzy wyżej wymienione opcje silnikowe.
Silnik Offset, jest to
silnik w którym oś pionowa cylindra jest przesunięta w stosunku do osi bloku
silnika (karteru) o kilku milimetrów lub kilkunastu stopni. W takim silniku
martwy górny punkt tłoka występuje przed maksymalnym wykorbieniem. W teorii
konstrukcja taka pozwala na uzyskanie przez silnik szybciej maksymalnych
obrotów.
Silnik Baby Offset, jest to dokładnie tą samą konstrukcja jak silnik
Offset, a jedyna różnicą jest długość korbowodu, który został skrócony o
kilkanaście milimetrów. Silnik ten był odpowiedzią na zmiany regulaminowe w
zakresie tłumików (przelotowych) i stał się on najbardziej adekwatnym
rozwiązaniem w stosunku do tłumikowych zmian regulaminowych. Tunerzy początkowo
nie potrafili znaleźć wspomnianego kompromisu pomiędzy mocą, a momentem
obrotowym, jednak metoda prób i błędów okazała się bardzo skuteczna i model ten
cieszy się coraz większym uznaniem wśród zawodników.
Pierwszy silnik OffSet został wykonany przez Finna Rune Jensena dla Jasona Crumpa w 2009 roku, kiedy to Crupmie został Indywidualnym Mistrzem świata. Australijczyk korzystał wówczas z czterech takich jednostek napędowych, które używała zarówno podczas zawodów ligowych, jak i turniejów Grand Prix. W roku 2010 firma GM silniki offsetowe wprowadziła powszechnie na rynek i obecnie na skutek bankructwa Jawy są używane przez wszystkich zawodników.
Poniżej podano podstawowe parametry silnika GM
Kliknij na obrazek aby zobaczyć poszczególne części silnika GM
Parametr silnika GM |
MK2000 / 86 |
MK2000 / 90 |
MK2000 / SD |
pojemność |
500ccm |
570ccm (sidecar) |
|
średnica cylindra |
86 |
90 |
90 |
skok tłoka |
86 |
78.5 |
90 |
waga |
26 |
26 |
27 |
głowica (układ/liczba zaworów) |
OHC / 4 valves |
OHC / 4 valves |
OHC / 4 valves |
moc (hp / rpm) |
62 - 66 hp / 8000 |
62 - 66 hp / 9000 |
65 - 70 hp / 8000 |
moment obrotowy (kg / rpm) |
6.5 - 7.5 / 7500 |
4 - 5 /8000 |
8 - 9 / 6500 |
max obroty silnika |
10500 |
11500 |
8500 |
kąt wyprzedzenia zapłonu |
30° +/- 1 |
26° +/- 1 |
32° +/- 1 |
W opisie wykorzystano fragmenty
cyklu felietonów
z toruńskim mechanikiem Dariuszem Sajdakiem
jakie pojawiły się na portalu
www.sportowefakty.pl