motocykl ajs

Motocykl angielskiej konstrukcji, który konkurował z Rudge, a powstał w firmie (A.J. Stevens i Co Ltd - AJS) założonej w 1874 roku przez Joe Stevensa w Wednesfied na przedmieściach Wolverhampton. Fabrykę szybko przejęło pięciu synów założyciela i w 1897 rozpoczęto produkcję silników spalinowych.

Pierwsze motocykle braci Stevens pod marką AJS pojawiły się na rynku w roku 1910 i szybko zaczęły odnosić pierwsze sukcesy co powodowało wzrost sprzedaży. Jednak firma pierwsze duże pieniądze zarobiła podczas wojny na dostawach motocykli do Ministerstwa Wojny. Wraz z pojawieniem się pieniędzy w latach dwudziestych poprzedniego stulecia opracowano model ALS-GR7, który można uznać za pioniera w rozwoju technicznej myśli żużlowej w Australii i Anglii.

Na żużlowym torze wykorzystywane zawodnicy korzystali z dwóch modeli AJS-ów. Były to modele AJS-GR 7 i AJS-E 7 i są to jedne z najstarszych motocykli skonstruowanych do wyczynowego ścigania się na obiektach zamkniętych (model E7 wykorzystywano przede wszystkim na dłuższych torach).
AJS Specjal Racing GR7 Big Port (z lewej) powstał jeszcze na wiele lat przed motocyklami dirt-trackowymi i doskonale nadawał się do jazdy w ślizgu kontrolowanym na luźnej nawierzchni. Motocykl był wyposażony w silnik o pojemności 500 ccm z ręcznie produkowana głowicą, posiadał dwa ogromne dwucalowe otwory wylotowe (big Port), a rury wydechowe wystawały z silnika i były zwrócone ku dołowi. Gniazdo dolotowe mieszanki paliwowej posiadało średnicę 1 cala, a wał korbowy był w odróżnieniu od innych modeli zamocowany na łożysku kulowym. Silnik uzyskiwał kompresję 6,5:1 co umożliwiało korzystanie z paliwa gorszej jakości, a zmieniając kompresję na 8,5:1 dostosowano silnik do paliwa alkoholowego.
Sprzedaż motocykla była prowadzona przez wyselekcjonowaną grupę dealerów i fabrykę opuściło łącznie 137 egzemplarzy z których korzystali czołowi zawodnicy ówczesnego speedwaya. Najbardziej znanym dirt-trackowcem korzystającym z AJS-a był Australijczyk B Lamont, który po pierwszych próbach skrócił ramę i niżej ulokował środek ciężkości. To pozwoliła jeszcze bardziej panować nad motocyklem podczas uślizgu tylnego koła. Firma po sugestiach Lamonta dokonała fabrycznych zmian w konstrukcji i o ponad 4 cale skrócono ramę i jeszcze bardziej ją usztywniono, aby zapobiec bocznym skrętom, które z kolei powodowały nagminne spadanie łańcucha napędowego. Dodatkowo wzmocniono zawieszenie tylnego koła i skrócono widelec przedni wyposażając go w sprężynę mającą tłumić drgania przenoszone podczas jazdy na kierownice. Z prawej strony zamontowano również podnóżek na którym zawodnik mógł oprzeć nogę. Napęd z silnika przenoszony był przez sprzęgło na trójstopniowa skrzynię biegów i za pomocą łańcucha na tylne koło. Na baku motocykla znajdowała się pompa olejowa która przed każdym biegiem wymagała pompowania bowiem silnik trzeba było smarować tak naprawdę ręcznie. Co ciekawe silnik nie posiadał filtra powietrza, a siedzenie znajdowało się tuż przy tylnym kole nad którym nie zamontowano błotnika. Tak zmodyfikowany motocykl o nazwie AJS 2 (z prawej) cechował się lepszymi właściwościami trakcyjno-jezdnymi i łatwiej wprowadzało się go w poślizg.

Firma pomimo znaczącej sprzedaży motocykli popadła w długi wynikające z nietrafionych inwestycji w produkcje samochodów dostawczych i w 1931 roku bracia Stevens spłacili wierzycieli, ale marka i myśl techniczna zostały przekazane Matchles Motocycles (AMC). Nowy właściciel zachował logo i motocykle ze znakiem AJS były produkowane do roku 1970.

Zdjęcie i opis pochodzi z książki
Dirt - Track żużel lat przedwojennych